Depressie

Wanneer u een depressie doormaakt, voelt u uzelf somber, ‘leeg’ en verdrietig. Een depressie heeft invloed op het hele leven en het is moeilijk om te functioneren. Er is verlies van interesse in werk, gezin, vrienden …

Een depressie doormaken is verschillend van een ‘dipje’ hebben. Het is een langdurige aandoening en tast alle levensdomeinen aan. Toch valt u niet samen met uw aandoening. U blijft wie u bent met uw eigen normen en waarden.

Een depressie is voor iedereen anders. Er zijn twee belangrijke verschijnselen die zich voordoen bij een depressie, namelijk:

  • Neerslachtig zijn, verdrietig, ongelukkig, somber … en dit gedurende het grootste deel van de dag.
  • Minder of geen plezier meer hebben om dingen te doen die je graag doet.

Andere kenmerken kunnen zich ook voordoen zoals:

  • Futloos voelen en moe zijn. Men heeft weinig energie en er is geen aanwijsbare oorzaak hiervoor.
  • Slaapproblemen zoals moeilijk inslapen, vaak wakker worden gedurende de nacht of juist veel slapen.
  • Geen, weinig of juist veel eetlust.
  • Zich waardeloos voelen.
  • Zich schuldig voelen.
  • Concentratieproblemen, moeite met helder denken en besluiten nemen.
  • Minder bewegingsdrang of rusteloos zijn.
  • Denken aan zelfdoding.

Bijkomend kunnen er ook lichamelijke klachten zijn. Het komt vaak voor dat de depressieve klachten in de ochtend erger zijn en dat het naar de avond toe beter lijkt te gaan.

Er zijn drie vormen van depressie: een depressie met een eenmalige episode, depressie met terugkerende episodes en een dysthyme stoornis (de persoon heeft gedurende het grootste deel van de dag een depressieve stemming gedurende ten minste twee jaar). 

Er wordt ook onderscheid gemaakt tussen een lichte en een zware depressie. Een lichte depressie duurt meestal een tweetal weken. Bij een ernstige depressie worden de klachten steeds erger en hebt u hulp nodig om er bovenop te komen. Bij personen met een zeer ernstige depressie bestaat de kans dat ze zelfmoord zien als 'de enige uitweg'. Dit wil niet zeggen dat ze niet meer willen leven, maar dat ze niet meer willen leven op deze manier. Een andere manier kunnen ze op dat moment ook heel moeilijk zien.

Het is belangrijk om depressie tijdig te (h)erkennen. Om er niet alleen mee te blijven zitten en hulp te zoeken. Want een depressie hoeft niet te blijven duren.

Burn-out

Er is niets mis met stress in ons leven. Vaak hebben we wat stress nodig om voldoende uitdaging te hebben en ons goed te voelen. Het kan ook voorkomen dat de draaglast (de hoeveelheid stress of de ernst van de stress situatie) groter is dan de draagkracht (hoe we met een situatie om kunnen gaan). Hierdoor kan stress leiden tot overbelasting en uitputting  en uiteindelijk tot een burn-out.

Burn-out lijkt in eerste instantie op een depressie, maar is het gevolg van een langdurige overbelasting. Bij burn-out gaat het voornamelijk over een tekort aan energie. De persoon is niet meer in staat om nog iets te ondernemen. Door een langdurige overdosis stress kunnen mensen overspannen geraken. Men geraakt hoe langer hoe meer uitgeput, wordt vaak erg emotioneel en zelfs de gewone dagelijkse dingen worden steeds moeilijker. Soms is de overbelasting zo groot dat rust alleen niet meer helpt. Dit kan een grote impact hebben op de persoon.

Overmatige stress en overbelasting uiten zich in allerlei symptomen op zowel lichamelijk als psychisch vlak, als op het vlak van gedrag.

Typische lichamelijke symptomen zijn:

  • Aanhoudende moeheid of slapeloosheid
  • Spierpijn, hoofdpijn, rugpijn
  • Maagpijn, darmstoornissen, slechte eetlust
  • Verminderde weerstand tegen infecties
  • Hartkloppingen, verhoogde bloeddruk, verhoogde cholesterolwaarden

Typische psychische symptomen zijn:

  • Niet meer tot rust kunnen komen, gejaagdheid
  • Prikkelbaar, geïrriteerd zijn
  • Sombere buien, huilbuien, piekeren, angst
  • Niet meer kunnen genieten, lusteloos en futloos zijn
  • Besluiteloosheid, concentratieverlies, vergeetachtigheid
  • Onzekerheid, minder zelfvertrouwen

Typische gedragsveranderingen zijn:

  • Minder presteren en meer fouten maken
  • Steeds meer roken, alcohol of drugs gebruiken
  • Steeds meer slaap- en kalmeermiddelen gebruiken
  • Sociale contacten steeds meer uit de weg gaan

Deze symptomen gaan niet vanzelf over. Doordat u de rust en de ontspanning die nodig is om de stresserende situatie goed aan te kunnen niet meer kunt vinden, gaat uw stress van kwaad naar erger. Hulp zoeken is hierbij aangewezen.

Bipolaire stoornis

Een bipolaire stoornis of manisch depressieve stoornis is een stemmingsstoornis waarbij periodes van depressie of depressieve klachten afgewisseld worden met periodes van (hypo)mane of euforische episodes.

Tijdens de euforische periodes ervaart de persoon enorm veel energie. Tijdens depressieve periodes voelt de persoon zich langere tijd neerslachtig.

 

De (hypo)manie komt meestal net voor of net na een depressie. Iemand met een manische depressie ondervindt als het ware enorme pieken en dalen in zijn stemming. Tussen deze periodes hebben deze mensen een kortere of langere periode van normale stemming. Net daardoor is de aandoening soms moeilijk te herkennen. Wanneer precies de periodes wisselen is erg onvoorspelbaar. Bepaalde gebeurtenissen (triggers) kunnen een invloed hebben.

Er bestaan twee soorten, namelijk bipolaire stoornis type I en bipolaire stoornis type II. We spreken van type I als manische en depressieve episodes elkaar afwisselen. We spreken van type II wanneer hypomane en depressieve episodes elkaar afwisselen. Meestal is het zo dat de depressieve periodes de overhand hebben. Bij sommige mensen wisselen de pieken en dalen zich heel snel af zonder tussenpauzes. Hierbij spreken we van rapid cycling.

Een manische periode doormaken lijkt op het eerste zicht niet nefast omdat de persoon zich euforisch voelt en veel energie en weinig slaap nodig heeft. Toch kan zo een periode veel schade aanrichten bij de persoon, zijn functioneren en zijn omgeving. Denk maar aan hoe uitputtend zo een periode is zowel op lichamelijk als geestelijk vlak. Daarnaast kunnen ze in zo een periode heel zelfzeker zijn en impulsief worden door bijvoorbeeld grote aankopen te doen, zakendeals af te sluiten, seksueel onbezonnen gedrag te vertonen of een langdurige relatie plots te beëindigen.

Angst

Bang zijn is een normale reactie op gevaar. Ons lichaam waarschuwt ons om over te gaan tot actie of om dingen te vermijden. Iedereen is wel eens bang, het is een belangrijk overlevingsmechanisme.

Bij een aantal mensen is de angst groter of staat niet meer in verhouding tot datgene waar ze bang voor zijn. Ze gaan bepaalde zaken vermijden. Dit kan verlammend werken en heeft een grote impact op hun dagelijkse functioneren. Na een periode kan men in een vicieuze cirkel terechtkomen, waarbij men steeds meer dingen gaat vermijden en alsmaar angstiger wordt. In dit geval spreken we van een angststoornis.

Er bestaan verschillende angststoornissen zoals:

  • een paniekstoornis
  • een fobie
  • een gegeneraliseerde angststoornis of piekerstoornis.

Bij een paniekstoornis krijgt men paniekaanvallen zonder duidelijke oorzaak. We spreken van een paniekstoornis als men last heeft van meerdere paniekaanvallen. Hierbij ervaart men een intense angst die snel opkomt.

We spreken van een fobie wanneer de angst specifiek naar iets gericht is. Voorbeelden hiervan zijn hoogtevrees, vrees voor drukke plekken (agorafobie), angst voor kleine ruimtes (claustrofobie) … Er bestaan heel veel soorten fobieën.

Een fobie is enkel problematisch als het een grote impact heeft op uw leven. Wanneer men angsten ondervindt die betrekking hebben op dagdagelijkse dingen kan men de neiging hebben om die dingen te gaan vermijden. In dit geval vormt het een belemmering op het dagelijkse functioneren.

Bij een gegeneraliseerde angststoornis of piekerstoornis heeft men vaak last van voortdurend piekeren, overbezorgd zijn en een vrees dat dingen fout gaan lopen. Men staat voortdurend onder spanning en is overgevoelig voor prikkels. Dit zorgt ervoor dat men bij de minste aanleiding angstgevoelens en onrust voelt.

Een ingrijpende gebeurtenis kan angst aanwakkeren. Dit kan zowel een positieve (vb. geboorte van een kind) als een negatieve gebeurtenis (vb. overlijden van een dierbare) zijn.

Een angststoornis gaat eigenlijk niet vanzelf over, het is belangrijk dat men zich laat helpen om terug grip te krijgen op het leven.

Dwangstoornissen

Bij een dwangstoornis kan men last hebben van dwanggedachten en/of dwanghandelingen. Dwanggedachten zijn steeds terugkerende gedachten of denkbeelden die voor onrust en angst kunnen zorgen. Het zijn niet zomaar gedachten die u bezig houden. De gedachten zijn irrationeel en zijn moeilijk tegen te houden. De enige manier om deze gedachten te stoppen lijkt het uitvoeren van bepaalde rituele handelingen. Dwanghandelingen kunnen zich zowel in het hoofd van de persoon afspelen (gedachtenrituelen) of zichtbare handelingen zijn. Wanneer men deze niet kan uitvoeren worden mensen vaak enorm angstig. Er is vaak schaamte over de gedachten omdat de persoon zelf deze niet meer onder controle heeft en aan zichzelf gaat twijfelen.

De stoornis begint meestal tijdens de jonge volwassenheid en soms al in de kindertijd. De symptomen zijn in het begin vaak eerder onschuldig maar in tijden van stress worden ze erger.

Dwanghandelingen die vaak voorkomen en die we wel allemaal kennen zijn:

  • was- en poetsdwang bij smetvrees, vb. u wast uw handen tot bloedens toe of durft niet meer bij anderen op bezoek te gaan;
  • controledwang zoals meermaals controleren of uw deur wel op slot is, met als gevolg dat u niet meer op uw afspraken geraakt;
  • dwanggedachten over geweld;
  • dwangmatige perfectie of netheid.

Er is niets mis met persoonlijke hygiëne nastreven, uw huis graag netjes houden, controleren of het gasfornuis uitstaat of de deur op slot is. We spreken pas van een dwangstoornis als het gaat om gedachten:

  • waarvan u beseft dat ze overdreven zijn, vb. een irrationele angst om besmet te worden, de angst dat uw huis gaat ontploffen, dat u uw kind iets gaat aandoen.
  • waarvan u het gevoel hebt dat ze niet van uzelf zijn maar uw leven overheersen.
  • als de bijbehorende dwanghandelingen ervoor zorgen dat u geen normaal leven meer kan leiden.

De dwanggedachten en- handelingen belemmeren u in het dagelijks functioneren. U kunt zich niet meer concentreren op het werk of u hebt geen tijd voor vrienden of familie. Het is dan ook belangrijk om hulp te zoeken. Zo kunt u de controle over uw leven weer terug krijgen.

Your browser is out-of-date!

Update your browser to view this website correctly. Update my browser now

×